Flókin eignatengsl á íslandi.

Þjóð komin á heljarþröm


Á undanförnum árum hafa skattayfirvöld hvað eftir annað vakið athygli á þeirri nauðsyn að gagnsæi sé í öllu regluverkinu og að skatturinn fái allar upplýsingar. Þegar heil þjóð er komin á heljarþröm er það eins og köld vatnsgusa að samt skuli haldið í leynd gagnvart skattyfirvöldum.

 
 Leyndin er, og hefur verið, meginvandamálið. Fjölmargir eiga félög og fyrirtæki erlendis og það er ekkert athugavert við það meðan viðkomandi aðilar gera grein fyrir því á framtölum sínum.
 
Annað mál er svo: Af hverju eru menn að stofna fyrirtæki erlendis sem einungis virðist vera geymsla á óskilgreindum eignum.
 
Í stjórnir slíkra fyrirtæka setjast þeir jafnvel ekki sjálfir heldur sest fulltrúi banka ásamt einhverjum tveimur öðrum fulltrúum, jafnvel eru það félög sem sitja í stjórnum slíkra félaga. Enginn utanaðkomandi og þar með talið skattyfirvöld vita fyrir hverju þessi félög standa og hvað fer fram í þeim.
 
Þarna getur skapast aðstaða til brota gegn skattalögum, samkeppnislögum og fleiru ef menn eru innstilltir á slíkt. Það verður því að lyfta þessum huliðshjálmi eða spyrna við fæti með öðrum aðgerðum, eins og verið er að gera á alþjóðavettvangi. 


 
Flókin eignatengsl


Árið 2004 gerðum við Indriði H. Þorláksson og Snorri Olsen úttekt á þessu í skýrslu um umfang skattsvika og það var niðurstaða okkar að þarna væri um gríðarlega fjármuni að ræða. Það er erfitt að slá á tölu en það er alveg ljóst að þetta eru milljarðar, jafnvel tugir milljarða.«
 

Hvaða einstaklingar eiga í hlut? 
 

Almennt séð eru þetta ekki venjulegir launþegar. Þetta eru athafnamenn, en ótrúlega margir slíkir tóku þátt í útrásinni og eiga mörg félög. Það er erfitt að skilja flóruna í þessum félögum því þar eru gríðarlega flókin eignatengsl.
 
Í greiningu hjá Ríkisskattstjóra hefur komið í ljós að menn eiga til dæmis í félagi A og B og síðan á félag B í félagi A og síðan í félagi C og koll af kolli. Það virðist ekki vera nein heildstæð brú í þessu og þær spurningar vakna hvort þetta flækjustig sé til þess að fela eitthvað, ekki endilega einungis gagnvart skattyfirvöldum heldur líka fyrir samkeppnisaðilum eða meðeigendum.
 
Það sýndi sig á árum áður að enginn vissi hver átti fyrirtækið Fjárfar, sem kom við sögu í Baugsmálinu.
 
Fyrir nokkrum árum vissi enginn hver átti Fréttablaðið. Voru þetta óeðlilegir viðskiptahættir? Verðum við ekki að gera þá kröfu til manna sem eru í viðskiptum að þeir hafi almennt gagnsæi og gott siðferði að leiðarljósi.«
 

Heldurðu að það hafi verið nauðsynlegt að verða fyrir áfalli eins og í haust til að tekið væri á þessu umhverfi? Hefðu menn ekki bara haldið áfram eins og ekkert væri eins lengi og þeir hefðu komist upp með það? 
 

Ef þetta er rétt ályktun hjá þér er það mjög nöturlegt að heil þjóð þurfi að fara á hnén til að menn sjái að sér. Og jafnvel þótt þjóðin sé komin á hnén eru menn samt að reyna að koma í veg fyrir gagnsæi. 
 

Hvernig er að standa í baráttu eins og þessari? 
 

Afar margir eru ánægðir með að skattyfirvöld séu að knýja fram gagnsæi. Skattyfirvöld hafa í aðalatriðum tvö meginmarkmið: að tryggja að allir greiði rétta skatta og gera það eins auðvelt og þægilegt og unnt er að telja rétt fram. Seinna markmiðið er komið vel áleiðis, og vonandi tekst á næstu tveimur árum, að gera skil skattframtala þannig að jafnvel 50-60 prósent þjóðarinnar þurfi ekkert annað að gera en að staðfesta framtalið. Hitt markmiðið, að allir greiði rétta skatta er aðalmarkmiðið en bæði flóknara og erfiðara. Þar verða menn að knýja á um gagnsæi og tryggja að eftirlit sé virkt. 

 
 
Því miður held ég að á komandi árum muni samfélag okkar líða fyrir græðisvæðinguna.
 
 

Græðgi þessara manna hefur eyðileggi orðstír heillar þjóðar.

Heilbrigð skynsemi óskast.

Njótið dagsins. 

Athugasemdir

[Stefán (IP-tala skráð) 23.3.2009 kl. 15:07]

Margir geta gert tilkall til þess að vera kallaður ,, gráðugasti maður " Íslands: Bjarni Ármannsson, Björgólfur Guðmundsson, Björgólfur Thor, Ólafur Ólafsson, Hreiðar Már, Sigurður Einarsson og fl. en ég held að Jón Ásgeir komi til með að tróna á toppnum þegar öll lurl verða komin til grafar.